Tarcza w ZUS – świadczenia postojowe i inne ulgi

Małgorzata Korba, Regionalny Rzecznik ZUS, [email protected]

Prawie 471,4 milionów złotych – to kwota składek, którą do 12 sierpnia br. Zakład Ubezpieczeń Społecznych umorzył przedsiębiorcom z województwa lubelskiego. W ramach Tarczy ZUS wypłaca nadal świadczenia postojowe. Do 12 sierpnia kwota wypłat w regionie sięgnęła ponad 200,4 milionów złotych.

Zwolnienie z opłacania składek i świadczenia postojowe – to dwie podstawowe formy wsparcia w ZUS dla osób i firm, które doświadczyły przestoju w związku z epidemią koronawirusa. Zapewniła je ustawa zwana Tarczą Antykryzysową.

Zwolnienie ze składek w ZUS

Umorzenie składek przysługiwało kilku grupom płatników, którzy prowadzili działalność przed 1 kwietnia 2020 roku. Z całkowitego zwolnienia ze składek za marzec, kwiecień i maj korzystały:

  • osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, które opłacają składki tylko za siebie i których przychód nie przekraczał 15  681 zł (liczy się tylko przychód z pierwszego miesiąca objętego wnioskiem);
  • spółdzielnie socjalne;
  • płatnicy, którzy zgłaszali do ubezpieczeń społecznych od jednej do 9 osób.

Stan zatrudnienia sprawdzano na koniec lutego, marca albo kwietnia – w zależności od tego, kiedy przedsiębiorca rozpoczął działalność. Do liczby ubezpieczonych nie wliczano pracowników młodocianych.

Z umorzenia składek za marzec, kwiecień i maj skorzystać mogli także przedsiębiorcy, którzy zgłaszali do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 osób. W przypadku tych płatników zwolnienie dotyczyło 50% składek wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych.

Także dla „ulgi na start” i niskiego dochodu

Po majowych zmianach w Tarczy Antykryzysowej zwolnieniem ze składek objęte zostały dodatkowo dwie grupy osób:

  • prowadzący przed 1 kwietnia działalność gospodarczą, którzy opłacają składki tylko za siebie i których dochód nie przekraczał 7 000 zł za pierwszy miesiąc objęty wnioskiem o zwolnienie;
  • korzystający z tzw. „ulgi na start”, którzy spełniają warunek przychodu (do 15  681 zł) lub dochodu (do 7 000 zł).

Osoby te mogły skorzystać z umorzenia składek za kwiecień i maj, nawet jeśli zostały opłacone.

Zwolnienie ze składek w praktyce

Przedsiębiorcy mieli trzy miesiące na złożenie wniosku o zwolnienie ze składek: od 1 kwietnia do 30 czerwca br. W tym czasie ZUS nie wszczynał postępowań egzekucyjnych w sprawie składek za marzec – maj. Jeżeli do tej pory płatnik sam składał dokumenty rozliczeniowe do ZUS, musiał również przesłać dokumenty rozliczeniowe za miesiące objęte zwolnieniem. To na ich podstawie ZUS ustalał kwotę umorzenia i informował o niej przedsiębiorcę za każdy miesiąc osobno.

Świadczenia postojowe dla przedsiębiorcy i zatrudnionego

Świadczenie postojowe z ZUS, które wypłacane jest nadal, przysługuje osobom, które w związku epidemią Covid-19 mają przestój w wykonywaniu umowy cywilnoprawnej lub działalności gospodarczej. Muszą jednak spełnić one kilka warunków:

  • działalność lub umowa musiała rozpocząć się przed 1 kwietnia;
  • osoba ubiegająca się o postojowe nie może mieć innego tytułu do ubezpieczeń społecznych i musi legalnie mieszkać w Polsce;
  • w przypadku osób wykonujących umowy cywilnoprawne (np. o dzieło, zlecenie) przychód w miesiącu sprzed złożenia wniosku nie mógł przekroczyć 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału (czyli 15 994,41 zł dla wniosków złożonych w czerwcu, lipcu i sierpniu);
  • przedsiębiorca powinien doświadczyć spadku przychodu o co najmniej 15% albo mieć zawieszoną działalność po 31 stycznia 2020 r.

Postojowe może też otrzymać przedsiębiorca, który rozlicza się na karcie podatkowej i jest zwolniony z podatku VAT.

Świadczenie postojowe x 3

Osoby, które otrzymały pierwsze postojowe, mogą składać wnioski o wypłatę kolejnego. Przysługuje ono pod warunkiem, że sytuacja materialna przedsiębiorcy lub osoby wykonującej umowę cywilnoprawną wykazana we wcześniejszym wniosku nie poprawiła się. Postojowe można otrzymać w sumie do trzech razy, nie częściej niż raz w miesiącu. Wnioski będzie można składać nawet do 3 miesięcy od miesiąca, w którym zostanie zniesiony stan epidemii.


UWAGA!

Wniosek o pierwsze postojowe dla przedsiębiorcy to formularz RSP-D. Wniosek o kolejne składa się na formularzu RSP-DK.

Dla osoby zatrudnionej na umowie cywilnoprawnej wniosek o pierwsze postojowe składa w jej imieniu zleceniodawca lub zamawiający dzieło, na formularzu RSP-C. Wniosek o kolejne postojowe składa już sam zatrudniony – na druku RSP-CK.


Postojowe jest nieoskładkowane i nieopodatkowane. Wynosi co do zasady 2 080 zł, z pewnymi wyjątkami. Dla VAT-owców rozliczających się na karcie podatkowej wynosi 1 300 zł. W przypadku osoby zatrudnionej na umowie cywilnoprawnej zależy natomiast od jej przychodu. Jeśli przychód z umowy w miesiącu przed złożeniem wniosku o postojowe wynosił mniej niż 1 300 zł, to postojowe przysługuje zleceniobiorcy w wysokości wynagrodzenia z jego umowy.

Pozostałe ulgi

Jeśli przedsiębiorca ma trudności w opłaceniu składek w następstwie COVID-19, może wystąpić do ZUS o odstąpienie od pobierania odsetek za zwłokę od składek. Ulga dotyczy odsetek za zwłokę w opłaceniu składek za okres od stycznia 2020 r. Nie ma tu znaczenia wielkość przedsiębiorstwa.Odstąpienie od pobierania odsetek jest możliwe w sytuacji, gdy przedsiębiorca już opłacił składki, ale po ustawowym terminie płatności i w związku z tym powstały odsetki.

Przedsiębiorcy mogą również skorzystać z odroczenia terminu na zapłacenie składek oraz spłaty zaległości w ratach bez tzw. opłaty prolongacyjnej. Dotyczy to składek za okres od stycznia 2020 r. A jeśli przedsiębiorca już ma podpisaną umowę o odroczenie lub raty z ZUS i ma trudności z jej dotrzymaniem, może wystąpić o zawieszenie realizacji umowy na 3 miesiące.

Co ważne, skorzystanie z tych ulg nie wyklucza zwolnienia ze składek i wypłaty postojowego.


UWAGA!

Rodzicom dzieci do lat 8 przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy, jeżeli rodzic sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem w przypadku:

  • zamknięcia z powodu COVID-19 żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do której uczęszcza dziecko, 
  • otwarcia tych placówek, gdy brak jest możliwości zapewnienia przez te placówki opieki z powodu ich ograniczonego funkcjonowania w czasie trwania COVID-19 (np. gdy lekcje odbywają się w trybie hybrydowym, tj. część dzieci uczy się w szkole, a część w domu) albo
  • braku możliwości sprawowania opieki przez nianię (link do strony zewnętrznej) lub braku możliwości sprawowania opieki przez dziennego opiekuna (link do strony zewnętrznej) z powodu COVID-19.

Wsparcie z Tarczy Antykryzysowej w ZUS w województwie lubelskim

Według danych z Oddziału ZUS w Lublinie na dzień 12 sierpnia 2020 r. najwięcej wniosków w województwie lubelskim dotyczyło zwolnienia ze składek i świadczenia postojowego. Do tego czasu w naszym regionie:

  • ZUS umorzył przedsiębiorcom składki za marzec, kwiecień i maj na łączną kwotę niemal 471,4 mln złotych;
  • 101 tys. mieszkańców województwa lubelskiego otrzymało świadczenia postojowe na łączną kwotę przeszło 200,4 mln złotych.

Instytucja rozpatrzyła też ponad 6,4 tys. wniosków o odroczenie terminu na opłacenie składek, zawarcie umowy o spłaty zadłużenia w ratach i zawieszenie spłaty zawartych wcześniej układów ratalnych.

Więcej informacji o wszystkich formach pomocy z ZUS na www.zus.pl.

FL 2-3/2020 NASTĘPNY ARTYKUŁ: Komfortowe poddasze – jak dobrać okna dachowe?

CZYTAJ TAKŻE: Tarcza Lubelska: Samorządowcy wspierają firmy
                                Jak powstała i jak działa Tarcza Lubelska?