Najlepsze okna – ranking TOP TEN HACKS

Redakcja

Najlepsze okna, które oferuje rynek krajowy, wyłoniła komisja konkursu TOP TEN HACKS. Zwyciężyły okna, które są nie tylko energooszczędne, ale zapewniają też odpowiedni komfort użytkowania.

Ciepłochoronność stolarki otworowej to jeden z najważniejszych parametrów decydujących o zarówno o jakości, jak i zakupie okien. Zdaniem organizatorów konkursu TOP TEN HACKS, Wybierając okna, nie powinniśmy sugerować się tylko współczynnikiem U. Na faktyczny poziom ich energooszczędności pośrednio wpływa jeszcze co najmniej cztery wskaźniki. O tym, czy klient otrzymał najlepsze okna w stosunku do swoich potrzeb, decydują jeszcze kolejne dwa czynniki. Jakie? O tym poniżej.

Najlepsze okna – kryteria wyboru

Ocenie poddano parametry oferowanych w Polsce okien pionowych (drewnianych, aluminiowych i PVC), okien dachowych oraz drzwi zewnętrznych. Uwzględniono zarówno parametry mające wpływ na energooszczędność stolarki otworowej, jak i jej walory użytkowe. Ocenę tę ustalono na podstawie analizy deklarowanych parametrów technicznych, potwierdzonych przez badania wykonane w renomowanych, akredytowanych jednostkach badawczych.

Po raz pierwszy jury konkursu uwzględniło także jakość obsługi klienta, choć nie ma ona związku z jakością okien. Istotne dla oceniających była m.in. wiarygodność deklarowanych parametrów, dostępność takich deklaracji dla klienta oraz dostępność do badań, które przeszło okno. Niestety, w trakcie kompletowania dokumentacji okazało się, że w przypadku niektórych okien deklarowane parametry użytkowe

  • były niekompletne
  • nie potwierdzały ich badania w akredytowanych jednostkach badawczych;
  • nie były dla klienta dostępne (strony internetowe zawierały jedynie informacje marketingowe);
  • klient (jury) mógł otrzymać dopiero po złożeniu zamówienia, otrzymanie oferty było możliwe tylko pod warunkiem wizyty w salonie, a samo złożenie oferty (wycena) trwało nawet dwa miesiące.

 

W związku z tym organizatorzy konkursu zmuszeni byli ostatecznie odrzucać oferty producentów, jeżeli:

  • wycena stolarki była dostarczona zbyt późno lub nie była dostarczona,
  • producent lub dystrybutor nie udostępniali kompletnych danych o stolarce objętej deklaracją właściwości użytkowych.

 

Nie miało to wpływu na uzyskaną liczbę punktów, ale na zaakceptowanie lub odrzucenie deklarowanych właściwości użytkowych. Dopuszczano wyroby, w których brakowało jednego parametru podlegającego ocenie, wówczas przyjmowano wartość średnią deklarowaną przez innych producentów. Najczęściej brakowało informacji o współczynniku oddawania barwy Ra oraz współczynnika Lt.

Czytaj także: Montaż stolarki okiennej – niezbędny krok w tył

Najlepsze okna energooszczędne

Aby wybrać naprawdę najlepsze okna pod względem ciepłochronności, uwzględnić powinniśmy aż pięć wskaźników:

  • Uw – współczynnik przenika ciepła;
  • g – przepuszczalność energii promieniowania słonecznego;
  • Lt – przepuszczalność światła;
  • Ra – oddawania barw;
  • L100 – szczelność powietrzna.

 

Współczynnik przenikania ciepła

Pozwala nam ocenić poziom energooszczędności danego modelu w aspekcie zatrzymywania ciepła w pomieszczeniu. Wyliczając Uw uwzględnia się, ile ciepła ucieka przez szybę i ramę okna. Zdaniem organizatorów TOP TEN HACKS nie oddaje on w pełni ciepłochronności stolarki okiennej i jej wpływu na zmniejszenie zużycia energii w budynku. Dla uzyskania pełnego obrazu energooszczędności okna, trzeba uwzględnić także te jego parametry, które wpływają na nią pośrednio. Kupując okno, sprawdzać powinniśmy zatem także właściwości pakietu szybowego: przepuszczalność energii promieniowania słonecznego oraz światła, oddawanie barw oraz szczelność powietrzną.

Współczynnik przepuszczalności energii promieniowania słonecznego (g)

Określa, ile światła słonecznego dociera przez szybę do pomieszczenia. Im wyższa jest jego wartość (wyrażona w procentach), tym więcej ciepła słonecznego dogrzeje nasze wnętrza.

Najlepsze okna to te, których g ma wartość zmienną: najniższa jest latem, a wiosną, jesienią i zimą jak największa. Dystrybutorzy najczęściej oferują okna z pakietami szybowymi o zmienności współczynnika g od 0,5 do 0,54. Zdaniem organizatorów TOP TEN HACKS 2022 lepsze pod względem bilans energetycznego są okna z pakietami trzyszybowymi, dla których g zmienia się od 0,6 do maksymalnie 0,62. Pakiety takie musimy jednak zamawiać zazwyczaj indywidualnie.

Wysoka wartość współczynnika g najbardziej przydaje się w okresie jesienno-zimowym w pomieszczeniach o orientacji północnej i wschodniej, z których mieszkańcy korzystają w dzień. Zamontowane w pomieszczeniach o orientacji południowej i zachodniej wiosną i latem będą prowadziły do ich przegrzewania się. Niezbędny będzie wówczas montaż przesłon okiennych, najlepiej rolet zewnętrznych.

Współczynnik przepuszczalności światła (Lt)

Określa, ile światła okno wpuszcza do wnętrza domu. Wysoka wartość Lt oznacza, że szyba przepuszcza dużą ilość promieniowania słonecznego. Takie okna warto zatem montować w dużych pomieszczeniach, bo łatwiej będzie je wtedy doświetlić światłem naturalnym. Bardzo przydają się także w pomieszczeniach z oknami od strony północnej i wschodniej.

Od dostępu do światła słonecznego zależy samopoczucie użytkowników lokali, ich komfort życia oraz czasami i zdrowie. Współczynnik przepuszczalności światła Lt to parametr pokazujący, jaka część światła widzialnego przepuszczana jest przez pakiet szybowy.

Współczynnik oddawania barw (Ra)

Miara jakości źródła światła, która decyduje o tym, w jakim stopniu oko ludzkie prawidłowo rozpoznaje kolory i kontrasty między nimi. Im wyższa wartość Ra, tym lepiej rozpoznajemy i różnicujemy kolory. Oddawanie barw ma znaczenie dla komfortu użytkownika i wpływa na odczucia estetyczne, a czasami i psychiczne użytkowników. Wskaźnik oddawania barw (wartość Ra) opisuje, czy i jak zmienia się barwa danego obiektu podczas oglądania go przez przeszklenie. Pośrednio wpływa też na zużycie energii: jeżeli jest niski, słabo rozpoznajemy przedmioty i różnice między nimi. Po południu wcześniej załączamy wtedy oświetlenie w domu i później gasimy je rankiem.

Współczynnik szczelności powietrznej (L100)

Określa, ile powietrza „przecieka” przez okno (a przecież razem z nim „ucieka” ciepło z pomieszczeń). Dla okien energooszczędnych jego wartość nie powinna przekraczać 1,5 m3/h. Na rynku tymczasem dostępne są przede wszystkim okna, dla których L100 = 5,5 m3/h (klasa KL4) oraz okna o L = 11 m3/h (klasa KL3).

Czytaj także: Nowe trendy w montażu okien

Najlepsze okna pod względem użytkowym

Aby wybrać najlepsze okna pod względem walorów użytkowych, jury konkursu oprócz wymienionych wyżej czynników (Ra, Lt, L100) uwzględniło jeszcze cztery parametry:

  • izolacyjność akustyczna okna;
  • sztywność okna;
  • szczelność okna;
  • wodoszczelność okna.

 

Współczynnik izolacyjności akustycznej (Rw)

Określa (w decybelach) w jakim stopniu okna tłumią dźwięki otoczenia. Im wyższy współczynnik Rw, tym lepiej okna będą izolować hałas z zewnątrz. O jego wartości decyduje system konstrukcji okna, rodzaj zastosowanego oszklenia, ram, uszczelek, szczelność powietrzna stolarki oraz ewentualny sposobu rozszczelnienia (jeżeli jest stosowany). W dokumentacjach technicznych okna podawane są również widmowe wskaźniki adaptacyjne:

  • C – zdolność tłumienia wysokich częstotliwości hałasu;
  • CTR – zdolność tłumienia niskich częstotliwości.

 

Izolacyjność akustyczna okna odgrywa istotną rolę zwłaszcza w budynkach, które znajdują się na przykład w pobliżu dróg o dużym natężeniu ruchu, torów kolejowych czy też pól upranych. Wzrost poziomu hałasu o kilka decybeli oznacza, że nasz słuch odbiera dźwięk nawet jako dwukrotnie głośniejszy.


Czy wiesz, że…

Nieuciążliwe dla ludzkiego ucha są dźwięki o natężeniu niższym niż 52 dB. Natężenie dźwięków średnio uciążliwych mieści się w zakresie od 52 do 62 dB. Dźwięki od 62 do 70 dB człowiek odbiera jako uciążliwe. Powyżej granicy 70 dB – jako bardzo przykre.


Klasa sztywności okna (Ax, Bx, Cx, Exxx)

Określa odporność ramy okna na odkształcenia pod wpływem parcia i siły ssącej wiatru. Litery A, B i C oznaczają klasę ugięcia ramy, czyli wielkość odkształcenia. Przy takiej samej sile (prędkości wiatru czy też ciśnieniu, które ona powoduje) w oknach klasy A odkształcenia są większe niż w tych klasy B, a najmniejsze w oknach klasy C.

x w specyfikacji technicznej produktu przybiera wartość od 1 do 5. Cyfry te oznaczają wielkość ciśnienia, które okno powinno wytrzymać bez nadmiernego odkształcenia się. Jego wartość dla 1 wynosi 400, a dla 5 – 2000 Pa. Okna, na które podczas badania działało ciśnienie ponad 2000 Pa, oznacza się symbolem Exxx (xxx – wartość ciśnienia zastosowanego w badaniu). Najsztywniejsze okna należą do klasy C5 oraz Exxx. Poleca się je do domów budowanych w regionach, w których wieją bardzo silne wiatry, np. w górach. W pozostałych zazwyczaj wystarczają okna klasy C1.

Tab. 1. Klasyfikacja okien pod względem sztywności w zależności od stopnia ugięcia ramy pod wpływam ciśnienia wywieranego przez wiatr.

Klasa wodoszczelności

Określa, przy jakim obciążeniu wiatrem w czasie opadów deszczu nastąpi przenikanie wody opadowej poprzez konstrukcję do wnętrza pomieszczenia. Zgodnie z normą PN EN 14351-1:2006 Okna i drzwi — Wodoszczelność — Metoda badania za przenikanie wody uznaje się sytuację, w której następuje ciągłe lub powtarzające się zwilżanie wewnętrznej powierzchni okna lub jego elementów nie przewidzianych do zwilżania, w wyniku przedostawania się wody od zewnętrznej powierzchni okna do powierzchni wewnętrznej.

Norma PN EN 14351-1:2006  wyróżnia dziesięć klas okien: od 1A do 9A oraz klasa specjalna Exxx. Cyfra oznacza wartość ciśnienia działającego na okno podczas badania, przy którym okno nie przecieka. Litera wskazuje natomiast warunki, w jakich pracuje okno. Symbol A oznacza okno nieosłonięte, czyli takie, na które woda i wiatr działają bezpośrednio. Czas poddania testowi wynosi 15 min. Najniższa wartość wodoszczelności to klasa 1A, która oznacza, że podczas badania okno polewane wodą bez parcia wiatru przez 15 min nie przeciekło. Klasa okna 9A oznacza natomiast, że w czasie badania na okno działało obciążenie wodą oraz parcie wiatru o prędkości 115 km/h.

Tab. 2. Klasyfikacja okien nieosłoniętych (A) w zależności od wartości ciśnienia próbnego, przy którym okno pozostaje całkowicie szczelne.

Wodoszczelność okien dobierać powinniśmy, uwzględniając wysokość budynku oraz jego ekspozycję na wiatr. W budynkach niskich w naszych warunkach klimatycznych zazwyczaj wystarczą okna klasy 4A. W budynkach wysokich zamontować powinniśmy okna klasy co najmniej 5A. Takie okna powinny znaleźć się również w budynkach, które zlokalizowane są w rejonach górskich oraz nadmorskich. Ze względu na silne wiatry, które często tam wieją, jeszcze lepiej byłoby, gdyby znalazły się w nich okna klasy 6A.

Czytaj także: Koalicja Termomodernizacji, czyli walka o popyt

Najlepsze okna – wyniki konkursu

Tab.3. Najlepsze okna drewniane TTH 2022.

najlepsze-okna-2022-tth

Tab. 4. Najlepsze okna aluminiowe TTH 2022

najepsze-okna-2022-tth

Tab. 5. Najlepsze okna PVC TTH 2022

najlepsze-okna-2022-pvc

Tab. 6. Najlepsze okna dachowe TTH 2022.

najlepsze-okna-dachowe-2022


O konkursie

Konkurs TOP TEN HACKS organizują Dolnośląska Agencja Energii i Środowiska oraz Fundacja Efektywnego Wykorzystania Energii. Jego celem jest wskazanie najlepszej pod względem energetycznym, technicznym oraz ekonomicznym stolarki budowlanej dostępnej na rynku.

W ramach projektu HACKS (Heating And Cooling Know-how and Solutions – Ogrzewanie i chłodzenie – wiedza i rozwiązania) prowadzone są konsultacje, których zadaniem jest wspieranie konsumentów w wymianie nieefektywnych urządzeń grzewczych i chłodzących (HAC) na nowe, energooszczędne. Cel ten realizowany jest poprzez szereg rad i wskazówek oraz dostarczanie narzędzi ułatwiających wybór najbardziej efektywnych energetycznie rozwiązań, także w zakresie materiałów budowlanych. Dzięki temu wszystkie osoby korzystające z materiałów HACKS mogą podejmować w pełni świadome decyzje zakupowe.

Wyróżnienia w konkursie nie można kupić. Zdobyć je można wyłącznie dzięki wykonaniu dobrej technicznie, energooszczędnej i innowacyjnej stolarki okiennej i drzwiowej.

Więcej informacji o konkursie na stronie www.topten.info.pl


W tekście wykorzystano m.in. materiały Zrzeszenia Audytorów Energetycznych (ZAE).
Foto otwierające: Aluprof
Tabele 3-6: ZAE