Mały ZUS z plusem, czyli ulga na nowych zasadach

Małgorzata Korba, regionalny rzecznik ZUS, [email protected]

W Małym ZUS od 1 lutego tego roku zaszło kilka ważnych zmian. Dzięki nim większa liczba przedsiębiorców może opłacać niższe składki na ubezpieczenia społeczne, uzależnione od dochodu.

 

Od lutego wzrósł znacząco przychód, który uprawnia przedsiębiorców do korzystania z Małego ZUS. Zmienił się sposób wyliczania składek na ubezpieczenia społeczne. Zmieniony jest także termin na zgłoszenia.

Kto może korzystać z Małego ZUS…

Od 1 lutego z Małego ZUS może skorzystać przedsiębiorca, którego przychód z działalności gospodarczej z poprzedniego roku kalendarzowego nie przekroczył 120 tys. zł. Jeśli działalność gospodarcza była prowadzona krócej niż przez cały rok, to limit przychodu wylicza się proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia firmy w danym roku. Z ulgi skorzysta tylko osoba, która prowadziła działalność gospodarczą w poprzednim roku przez co najmniej 60 dni.

Jeśli przedsiębiorca rozliczał się w formie karty podatkowej i rozliczał podatek VAT od sprzedaży, to jego przychodem z działalności gospodarczej jest wartość sprzedaży, o której mowa w ustawie o podatku od towarów i usług, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku.

Na Małym ZUS można być maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia firmy. Ulga dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne. Składkę zdrowotną przedsiębiorca opłaca w pełnej wysokości.

…a kto nie?

Mały ZUS nie przysługuje osobom dopiero rozpoczynającym biznes.

Z Małego ZUS wykluczone są firmy, które rozliczają się na karcie podatkowej z jednoczesnym zwolnieniem sprzedaży od podatku VAT. Kolejne kryterium wykluczające przedsiębiorcę z Małego ZUS to podleganie ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności (np. jako wspólnik spółki jawnej). Z ulgi nie skorzysta również osoba, która wykonuje dla byłego lub obecnego pracodawcy to, co robiła dla niego jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Mały ZUS nie przysługuje przedsiębiorcy, który spełnia jeszcze warunki do opłacania preferencyjnych składek, czyli składek od kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Musi więc zostać zachowana kolejność korzystania z ulg w opłacaniu składek. Nowy przedsiębiorca najpierw ma prawo do wykorzystania „ulgi na start”, czyli 6-miesięcznego zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Z tej ulgi można zrezygnować i od razu przejść do korzystania z preferencyjnych składek (przez pierwsze 24 miesiące kalendarzowe). Dopiero gdy przedsiębiorca nie ma uprawnień do preferencyjnych składek, może pomyśleć o Małym ZUS.

Jakie składki na Małym ZUS?

Do końca stycznia 2020 roku składki na ubezpieczenia społeczne na Małym ZUS były uzależnione od przychodu przedsiębiorcy. To zmieniło się od 1 lutego 2020 tego roku. Teraz kwota składek zależy od dochodu. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest obecnie połowa przeciętnego miesięcznego dochodu uzyskanego z działalności w poprzednim roku. Co ważne, nadal obowiązują minimalna i maksymalna podstawa wymiaru składek. Podstawa wymiaru składek musi więc mieścić się pomiędzy 30% minimalnego wynagrodzenia krajowego a 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (w 2020 roku: między 780 zł a 3136,20 zł).

Nowej podstawy wymiaru składek nie trzeba wyliczać samodzielnie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotował w tym celu internetowy kalkulator. Można z niego skorzystać na stronie https://eskladka.pl/. W kalkulatorze należy wpisać liczbę dni prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym i wybrać z listy formy opodatkowania, z jakich przedsiębiorca wtedy korzystał. Następnie przedsiębiorca wskazuje swój ubiegłoroczny przychód i dochód z działalności. W przypadku korzystania z karty podatkowej i ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych kalkulator sam podpowiada wysokość dochodu.


UWAGA!

Wysokość kwoty, od której opłaca się składki, ma wpływ na wysokość przysługujących przedsiębiorcy świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym na zasiłek chorobowy, opiekuńczy czy macierzyński oraz przyszłą emeryturę. Dlatego to zawsze do przedsiębiorcy uprawnionego do Małego ZUS należy decyzja, czy chce on skorzystać z ulgi.


Jak zgłosić się do Małego ZUS?

Podstawę wymiaru składek ustala się raz w roku kalendarzowym – na jego początku. Dlatego przedsiębiorca, który chce zacząć korzystać z Małego ZUS od stycznia 2021 roku, powinien zgłosić się do ulgi do końca stycznia 2021 roku.

W innej sytuacji są przedsiębiorcy, którzy w trakcie roku:

  • rozpoczynają działalność gospodarczą (a nie mają prawa do preferencyjnych składek);
  • wznawiają zawieszoną wcześniej działalność gospodarczą;
  • którym kończy się okres korzystania z preferencyjnych składek.

W ich przypadku termin na zgłoszenie to 7 dni liczonych od pierwszego dnia prowadzenia działalności gospodarczej/jej wznowienia/po zakończeniu preferencyjnych składek.


Przykład

Pani Agata ma zawieszoną działalność gospodarczą od listopada 2019 do 31 marca 2020 roku. Spełnia warunki do skorzystania z Małego ZUS i chce się do niego zgłosić. Musi to zrobić najpóźniej 8 kwietnia 2020 roku (wtedy mija 7 dni).

Jak wygląda samo zgłoszenie? Należy złożyć w ZUS odpowiednie dokumenty: ZUS ZWUA (wyrejestrowanie z dotychczasowym kodem ubezpieczenia) oraz ZUS ZUA lub ZUS ZZA (zgłoszenie do ubezpieczeń z kodem właściwym dla Małego ZUS: 05 90 albo 05 92). Dodatkowo po pierwszym miesiącu trzeba złożyć dokumenty rozliczeniowe z informacją o rocznym przychodzie, rocznym dochodzie oraz formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Więcej informacji o uldze – na stronie www.zus.pl

CZYTAJ TAKŻE: Mały ZUS – nowa ulga w opłacaniu składek