Tarcza: Koronawirus a wsparcie z ZUS (cz.1)

Małgorzata Korba, regionalny rzecznik ZUS, [email protected]

Zamknięte placówki oświatowe i zwiększone nieobecności pracowników. Konieczność stosowania działań zapobiegających epidemii koronawirusa wpływa na życie przedsiębiorców. Warto wiedzieć na jakie wsparcie ZUS można liczyć w tej sytuacji.

W wyjątkowych sytuacjach potrzebne są wyjątkowe rozwiązania. Tak też reaguje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na niespodziewane problemy przedsiębiorców i ich pracowników związane z epidemią choroby COVID-19 wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2, powszechnie znanej jako epidemia koronawirusa. W związku z utrudnieniami wywołanymi przeciwdziałaniami rozprzestrzenianiu się niebezpiecznego wirusa w naszym kraju rząd wprowadził między innymi możliwość przesunięcia terminu zapłaty składek do ZUS oraz nowe świadczenia opiekuńcze. Obecnie trwają prace nad dalszymi ułatwieniami i ochroną polskich firm przed skutkami epidemii, czyli tzw. Tarczą Antykryzysową. Jej projekt przewiduje m.in. zwolnienie mikroprzedsiębiorców (firmy zatrudniające do 9 pracowników) oraz części samozatrudnionych z obowiązku płatności składek z tytułu ubezpieczeń społecznych. Duże firmy zaś, zmuszone do postoju z powodu działań zapobiegających rozprzestrzenianiu się Covid-19, będą mogły otrzymać dofinansowanie do pensji pracowników oraz składek płaconych do ZUS. Projektodawcy Tarczy pamiętają także o rodzicach, którzy na skutek zamknięcia szkół, przedszkoli, żłobków i klubów dziecięcych, pozostają w domach by opiekować się małymi dziećmi. Dla nich przygotowano możliwość przedłużenia specjalnego zasiłku opiekuńczego o kolejne dwa miesiące w stosunku do rozwiązań uchwalonych w obowiązującej aktualnie wersji specustawy o zapobieganiu epidemii.

Zwolnienia, dopłaty i przedłużenie nowego świadczenia opiekuńczego w momencie oddawania tego tekstu do publikacji nadal znajdowały się w fazie projektu, nad którym debatuje Sejm. Ułatwienia, po które przedsiębiorcy i pracownicy mogą sięgnąć już teraz, to przesunięcie terminu składek lub raty oraz specjalny 14-dniowy zasiłek opiekuńczy.

Przesunięcie terminu zapłaty składek lub raty

Przedsiębiorcy, którzy odczuwają skutki związane z opóźnieniem lub brakiem dostaw, z zatorami płatniczymi lub nieobecnościami pracowników w związku ze wzrostem zachorowań lub działaniami, które mają zagwarantować bezpieczeństwo obywateli, mogą liczyć na pomoc ZUS.

Jeśli przedsiębiorca ma problem z opłaceniem składek, może złożyć wniosek o odroczenie terminu ich płatności. Przedsiębiorca będzie mógł uregulować składki w późniejszym terminie. Nie zapłaci odsetek za zwłokę, a jedynie opłatę prolongacyjną. Można odroczyć tylko składki bieżące lub przyszłe, których termin płatności jeszcze nie upłynął.

Jeśli zadłużenie już powstało i przedsiębiorca nie jest w stanie spłacić go jednorazowo, może złożyć wniosek o rozłożenie długu na raty. Umowa z ZUS o układzie ratalnym umożliwia uregulowanie zadłużenia w dłuższym okresie w ratach. Przedsiębiorca nie płaci odsetek za zwłokę, tylko niższą opłatę prolongacyjną.

Przedsiębiorcy będą mogli teraz skorzystać z uproszczonego wniosku o odroczenie o 3 miesiące terminu płatności składek i zawieszenie lub wydłużenie spłaty należności w układach ratalnych. – Będzie to jeden dokument, w którym dodatkowo zawarte będzie oświadczenie, w którym przedsiębiorca wskaże, jak koronawirus wpłynął na brak możliwości opłacenia przez niego należności – wyjaśnia prezes ZUS, prof. Gertruda Uścińska. Wniosek będzie można wrzucić do specjalnych pojemników w placówkach ZUS lub przesłać pod specjalny adres e-mail oddziału ZUS. Zgodnie z nowymi rozwiązaniami odroczenie terminu płatności w uproszczonym trybie będzie dotyczyło wyłącznie składek za okres od lutego do kwietnia 2020 r. (dotyczyć będzie również składek, których termin płatności już upłynął) oraz zawartych już układów ratalnych i odroczeń z terminami płatności od marca do maja 2020 r.

Przedsiębiorca a kwarantanna

Przedsiębiorcy mogą korzystać z zasiłku chorobowego podczas kwarantanny z powodu koronawirusa. Warunkiem jest podleganie dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu i odpowiedni dokument, który da prawo do zasiłku. Dokumentem tym jest decyzja państwowego inspektora sanitarnego o kwarantannie lub izolacji albo zwolnienie lekarskie. Decyzję sanepidu o kwarantannie należy dostarczyć do ZUS po zakończeniu kwarantanny lub izolacji.

Opieka nad dzieckiem i dodatkowy zasiłek opiekuńczy

Izolację lub kwarantannę dziecka traktuje się tak jak jego chorobę, bo jeden z rodziców nie może pracować w związku z koniecznością zapewnienia dziecku opieki. Dlatego decyzja sanepidu o konieczności kwarantanny lub izolacji dziecka uprawnia rodzica do zasiłku opiekuńczego.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje rodzicowi również, gdy musi zostać w domu ze zdrowym dzieckiem do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły.

Specustawa dotycząca koronawirusa wprowadziła także dodatkowy 14-dniowy zasiłek na opiekę nad dzieckiem do ukończenia 8 lat (który może być przedłużony z powodu utrzymującego się zawieszenia działalności żłobków, przedszkoli i szkół o kolejne 2 miesiące – przyp. red.). Rodzic może go otrzymać, jeśli z powodu koronawirusa nastąpiło zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje na oboje rodziców łącznie, a na jego wymiar nie wpływa liczba dzieci wymagających opieki. Do wypłaty świadczenia potrzebne jest oświadczenie napisane przez ubezpieczonego rodzica (do wydrukowania ze strony internetowej ZUS). Oświadczenie dostarcza się swojemu pracodawcy. Jeśli o zasiłek występuje osoba prowadząca działalność gospodarczą, to oświadczenie przesyła bezpośrednio do ZUS. Może to zrobić online przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS. Na stronie instytucji jest instrukcja, jak to zrobić. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy nie wlicza się do limitu 60 dni pobierania zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym.

CZYTAJ TAKŻE: Tarcza w ZUS – świadczenia postojowe i inne ulgi


Więcej informacji na temat uprawnień przedsiębiorców i pracowników można uzyskać na infolinii ZUS (tel.:22 560 16 00) i pisząc pod adres [email protected]. Konsultanci są dostępni w dni robocze, w godz. 7.00-18.00. Odpowiedzi na najczęstsze pytania znajdują się na www.zus.pl.